Stefan Zweig

Wie was Stefan Zweig?

Stefan Zweig was een meester in het vertellen over het verleden en het vertalen van de geest van zijn tijd voor een groot publiek. Hij hield van de tijd waarin hij geboren was en schreef vooral vanuit een perspectief dat naar het verleden gericht was. Zelden mengde hij zich in de politieke strijd in zijn eigen tijd, terwijl hij daartoe door zijn joodse afkomst wel reden toe had. Diepgaand en gebruikmakend van psychologische inzichten die in zijn tijd opbloeiden – hij onderhield vriendschappelijke relaties met Freud – beschreef hij bloemrijk persoonlijkheden en menselijke relaties.

Hiermee werd hij de meest gelezen en vertaalde auteur van zijn tijd.

Zweigcirkel

Levensloop

Stefan Zweig werd op 28 november 1881 in Wenen geboren in een welgesteld joods zakenmilieu. Het was, zoals hij zelf later schreef: “de gouden eeuw van de zekerheid”. De Oostenrijks-Habsburgse monarchie hield zich, zij het oud en krakkemikkig, nog steeds staande en leek eeuwigheidswaarde te hebben, de kunsten floreerden en de economie was stabiel.

Na het gymnasium studeert hij filosofie en literatuurgeschiedenis en: “heeft zijn ziel aan de literatuur verpand”. Hij beweegt zich in een literair, intellectueel kunstzinnig milieu waarvan ook dichters als Rilke en Von Hofmannstal deel uitmaken. Max Reger toonzet enkele van zijn gedichten. Binnen en buiten Europa reist hij veel. Hij voelde en gedroeg zich als een bewuste Europeaan.
De eerste wereldoorlog maakt hij van nabij mee als vrijwilliger bij de oorlogspers, een soort “embedded” verslaggeving. Hij ontwikkelt er grote weerzin tegen.

Na de oorlog trouwt hij met Frederike von Winternitz. Hij woont en werkt in Salzburg en heeft als schrijver van novelles, essays en biografisch getint werk groot succes.

Door opkomend nationalisme, ermee gepaard gaand fanatisme (zijn boeken komen op nazibrandstapels terecht) en antisemitisme moet hij Salzburg in 1933 verlaten. Hij vestigt zich in Londen en krijgt de Engelse nationaliteit. Zonder te kunnen beschikken over zijn bibliotheek en archief schrijft hij zijn autobiografie “De wereld van gisteren. Herinneringen van een Europeaan”. Het boek beschrijft zijn leven in Europa, actief deelnemend in literaire, kunstzinnige en politieke kringen en zijn ontwikkeling als humanist en tegenstander van fanatisme.

Gedurende de tweede wereldoorlog verlaat hij Engeland, reist naar de USA en vestigt zich in Brazilië waar hij in 1942 uit diepe teleurstelling over de teloorgang van de cultuur van zijn “wereld van gisteren” samen met zijn tweede echtgenote Lotte Altmann zelfmoord pleegt.

Klaus Mann beschreef bij Zweig’s dood in ‘Stefan Zweig, Im Zeugnis seiner Freunde’ hem als een vertwijfeld mens. Klik hier voor de vertaling van Dirk Jansen.

http://https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=uKkKHcMplzM

Comments are closed.