Vertaald door Dirk Jansen
[red. deze vertaling behoort tot het stuk ‘De onmacht van het humanisme en Stefan Zweig’s weg naar een oplossing’ door Dirk Jansen]
HOE KAN JE DE VERKIEZINGEN WINNEN door Stefan Zweig
Helaas moeten we eerlijk toegeven en erkennen dat het hele volk nooit helemaal tevreden is met een ideaal dat alleen maar het welbevinden van iedereen nastreeft. Altijd zal de massa het tastbare, het concrete eerder omarmen dan het abstracte. In de politiek zal daarom een leuze die in plaats van een ideaal een vijandbeeld in het leven roept, een gemakkelijk te begrijpen, handzame tegenstelling, die zich tegen een andere klasse, een ander ras, een andere godsdienst keert, het snelst leiden tot een misdadige golf van fanatieke haat.
Daarentegen ontbeert een slechts bindend, bovennationaal, humanistisch ideaal het zichtbaar imponerende dat de jeugd nodig heeft om de tegenstander strijdbaar in de ogen te zien; een ideaal roept nooit de elementaire opwinding op die het gecreëerde vijandbeeld aan de andere kant van de landsgrens of buiten de eigen geloofsgemeenschap wel kan veroorzaken.
Zodoende wordt het de krachten binnen een partij gemakkelijker gemaakt de eeuwig aanwezige menselijke ontevredenheid in een bepaalde richting te stuwen. Het humanisme, dat aan geen enkele haatdragendheid ruimte biedt, richt geduldig en heroïsch al haar energie op een ver liggend, nauwelijks zichtbaar doel, dat een ideaal zal blijven zolang het een droombeeld van het volk blijft en zolang de Europese eenheid niet verwerkelijkt is.
Overgenomen uit Zweigheft 18: Wie man Wahlen gewinnt – Stefan Zweig
